Keywords
Abstract
Tarjima mohiyatan madaniyatlararo yuz beruvchi jarayondir: so‘zlar nafaqat ma’no mazmunini, balki ma’lum bir madaniyatga xos bilimlarni, ijtimoiy qadriyatlarni va turli xalqlar dunyoqarashini ham o‘zida mujassam etadi. Lingvokulturologiya-til va milliy madaniyat kesishuvini o‘rganuvchi fan bo‘lib, tarjimada so‘zma-so‘z uslubni qo‘llash madaniy ma’noni to‘liq ifodalay olmasligini ko‘rsatadi. Ushbu maqolada bu soha tahlil qilinib, tarjimada uchraydigan asosiy lingvokulturologik muommolar (realiyalar, idiomalar, maqollar va intertekstual-madaniy ishoralar) tasniflanadi hamda tarjimonlar qo‘llaydigan amaliy usullar (izohlash, kalkalash, foreignizatsiya, dometikatsiya, transkripsiya usullaridan foydalanish, paratekstual tushuntirish)muhokama qilinadi. Tarjima jarayonidagi misollar turli strategik tanlovlarning ma’no va asarning qabul qilinishiga qay tarzda ta’sir ko‘rsatishini namoyon etadi. Yakuniy qismda esa tarjima amaliyotida qo‘llanishi tavsiya etilgan eng samarali yondashuvlar va tadqiqot yo‘nalishlari bayon etiladi.
References
1. Maslova, V. A. (1990). Lingvokulturologiya va tarjima nazariyasi. Moskva: Nauka.
2. Mahmadiyor Asadov. (2025). A Brief Review Of Vilen Komissarov’s Theory Of Equivalence. International Journal Of Literature And Languages, 5(12), 86–89.
3. Rashidova, N. (2020). The Arabic loanwords in education terminology: linguistic and statistical analysis. The Light of Islam, 2020(4), 138-146.
4. Wierzbicka, A. (1997). Understanding Cultures through Their Key Words. Oxford: Oxford University Press.
5. Nida, E. A. , Taber, C. R. (1969). The Theory and Practice of Translation. Leiden: E. J. Brill.
6. Katan, D. (1999). Translating Cultures: An Introduction for Translators, Interpreters and Mediators. Manchester: St. Jerome Publishing.