GAZ-PORSHENLI KOGENERATSIYA TIZIMLARIDA ENERGIYA SAMARADORLIGINI OPTIMIZATSIYA QILISHNING AMALIY YONDASHUVLARI
PDF

Keywords

Gaz-porshenli kogeneratsiya, Energiya samaradorligini optimizatsiya qilish, Amaliy yondashuvlar, Boshqaruv tizimi, Issiqlik va elektr energiyasi, Avtomatlashtirish, Energiya tejash, Ekologik foyda

Abstract

Ushbu maqolada gaz-porshenli kogeneratsiya tizimlarida energiya samaradorligini optimizatsiya qilishning amaliy yondashuvlari tahlil qilinadi. Gaz-porshenli kogeneratsiya tizimlarining samaradorligi ishchi gazning termodinamik xususiyatlari, piston va silindr dizayni, yonilg‘i turi va sifati, shuningdek, issiqlik almashinuvi va elektr generatorining ishlash parametrlariga bog‘liqdir.

Maqolada tizim samaradorligini oshirish uchun real ish sharoitlarida boshqaruv va optimizatsiya usullari muhokama qilinadi. Shu jumladan, avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlari, ishchi rejimlarni modellashtirish, issiqlikni qayta ishlash tizimlari va turli yuklanish sharoitlarida energiya samaradorligini maksimal darajaga yetkazish usullari yoritiladi.

Tahlillar shuni ko‘rsatadiki, amaliy yondashuvlar yordamida gaz-porshenli kogeneratsiya tizimlarida energiya yo‘qotishlarini kamaytirish, elektr va issiqlik energiyasini optimal darajada ishlab chiqarish hamda ekologik va iqtisodiy samaradorlikni oshirish mumkin. Maqola natijalari zamonaviy energetika tizimlarida kogeneratsiya texnologiyalarining amaliy qo‘llanilishi va samaradorligini oshirish bo‘yicha foydali ilmiy tavsiyalar beradi.

PDF

References

1. Sun, Z.-G. (2008). Energy efficiency and economic feasibility analysis of cogeneration system driven by gas engine. Energy and Buildings, 40(2), 126–130. https://doi.org/10.1016/j.enbuild.2007.01.013

2. Vukašinović, I., Petrović, P., & Milutinović, S. (2016). Review of efficiencies of cogeneration units using internal combustion engines. International Research Publication. https://www.researchgate.net/publication/299511442

3. Ciuła, J., Kowalski, S., Generowicz, A., Barbusiński, K., Matuszak, Z., & Gaska, K. (2023). Analysis of energy generation efficiency and reliability of a cogeneration unit powered by biogas. Energies, 16(5), 2180. https://doi.org/10.3390/en16052180

4. Knight, D. I. (2010). Residential cogeneration systems: A review of thermal and electrical performance. International Energy Agency – Energy Conservation in Buildings and Community Systems Programme. https://www.ecbcs.org/Data/publications/EBC_Annex_42_Residential_Cogeneration_Systems_Review.pdf

5. Colmenares-Quintero, R. F., et al. (2018). Techno-environmental assessment of a micro-cogeneration system. Redalyc Open Access. https://www.redalyc.org/journal/465/46558133010/html/

6. Baxtiyorovna, E. D., Alisherovna, F. N., & Jurayeva, U. O. N. (2024). PROPERTIES OF ELECTRON AND NEUTRON THERAPY. Web of Medicine: Journal of Medicine, Practice and Nursing, 2(10), 137-141.

7. Fayziyeva, N. A. (2025). OLIY TA’LIMDA PEDAGOGIK TA’LIM-TARBIYANI TASHKIL ETISHNING AHAMIYATLARI VA ZAMONAVIY METODLARIDAN FOYDALANISH USULLARI.

8. Fayziyeva, N. (2025). THE EFFECT OF MAGNESIUM ON PREGNANT WOMEN. Web of Medicine: Journal of Medicine, Practice and Nursing, 3(5), 60-63.

9. Fayziyeva, N. (2025). THE INTENSITY OF DIABETES CASES AMONG THE POPULATION OF BUKHARA REGION OVER THE PAST 5 YEARS. International journal of medical sciences, 1(1), 158-161.

10. Марасулов, А. Ф., Базарбаев, М. И., Сайфуллаева, Д. И., & Сафаров, У. К. (2018). Подход к обучению математике, информатике, Информatsiонным технологиям и их интегрatsiи в медицинских вузах. Вестник ташкентской медицинской академии, (2), 42.

11. Базарбаев, М. И., Сайфуллаева, Д. И., & Марасулов, А. Ф. Математическое моделирование в биологии и медицине. Учебное пособие для студентов специальности-60910600 (5510900)-Медицинское и биологическое дело. Ташкент-2022 год.

12. Базарбаев, М. И., & Сайфуллаева, Д. И. (2022). РахиǦ мов Б Т., Ж˲ раева З Р. Роль информационных техǦ нологий в медицине и биомедицинской инженеǦ рии в подготовке будущих специалистов в пеǦ риод цифровой трансформации в образовании. ТТА Ахборотномаси, 10(10), 8Ǧ13.

13. Bazarbaev, M. I., & Sayfullaeva, D. I. (2025). WHEN ALGORITHMS MEET ANATOMY: UZBEKISTAN'S MEDICAL EDUCATION IN THE AGE OF TECHNOLOGY. Central Asian Journal of Medicine, (4), 35-39.

14. Rasulova, N. F., Jalilova, G. A., & Mukhamedova, N. S. (2023). PREVENTION OF IMPORTANT NON-COMMUNICABLE DISEASES AMONG THE POPULATION. Евразийский журнал медицинских и естественных наук, 3(1 Part 2), 2123.

15. Фахриев, Ж. А., Нозимова, Н. Х., & Расулова, Н. Ф. (2019). Сидячий образ жизни и его влияние на здоровье человека. Теория и практика современной науки, (3 (45)), 318-321.

16. Арзикулов, Ф. Ф., & Мустафакулов, А. А. (2020). Возможности использования возобновляемых источников энергии в узбекистане. НИЦ Вестник науки.

17. Ermetov, E. Y., Arzikulov, F., Safarov, U., Olimov, A., & Izbasarov, I. (2025). PROTECTION OF MEDICAL DATA BY BLOCKCHAIN. Western European Journal of Medicine and Medical Science, 3(01), 52-56.

18. Elmurotova, D., & Arzikulov, F. (2024). The Role of Remote Diagnostics in Medicine. World Bulletin of Public Health, 39, 102-105.

19. Куланов, Б. Я., & Саодуллаев, А. С. (2021). Развитие альтернативных источников энергетики Узбекистана. In НАУКА, ОБРАЗОВАНИЕ, ИННОВАЦИИ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ И СОВРЕМЕННЫЕ АСПЕКТЫ (pp. 29-32).

20. Arziqulov, F., & Majidov, O. (2021). O ‘ZBEKISTONDA OCHIQ MA’LUMOTLARDAN FOYDALANISH IMKONIYATLARI VA XALQARO TAJRIBA. Science and Education, 2(1), 153-157.

21. Mustafakulov, A. A., & Arzikulov, F. (2020). Current State Of Wind Power Industry. American Journal of Engineering And Technology.(ISSN–2689-0984). Published: September, 14, 32-36.

22. Mustafakulov, A. A., Arzikulov, F. F., & Djumanov, A. (2020). Ispolzovanie Alternativno'x Istochnikov Energii V Gorno'x Rayonax Djizakskoy Oblasti Uzbekistana. Internauka: elektron. nauchn. jurn, 41, 170.

23. Арзикулов, Ф., Мустафакулов, А. А., & Болтаев, Ш. (2020). Глава 9. Рост кристаллов кварца на нейтронно-облученных затравках. ББК 60, (П75), 139.

24. Ermetov, E. Y., Arzikulov, F., & Norbutayeva, M. (2025). ELECTRONIC HEALTH SYSTEMS (EHR). Western European Journal of Medicine and Medical Science, 3(01), 12-20.

25. Мусаев, Ш., Арзикулов, Ф. Ф., Олимов, О. Н., Норматова, Д. А., & Сатторова, М. А. (2021). Свойства кристаллов кварца. Science and Education, 2(10), 201-215.

26. Мустафакулов, А. А. (2020). Рост кристаллов кварца на нейтронно-облученных затравках. Инженерные решения, (11), 4-6. Арзикулов, Ф. Ф., & Мустафакулов, А. А. (2021). Программное обеспечение, измеряющее мощност генератора энергии ветра.