ЯШИРИН ИҚТИСОДИЁТ: НАЗАРИЙ ЁНДАШУВЛАР, ИНСТИТУЦИОНАЛ ОМИЛЛАР ВА ЎЗБЕКИСТОН МИСОЛИДА ТАҲЛИЛ
PDF

Keywords

яширин иқтисодиёт, норасмий сектор, солиқ тизими, рақамли иқтисодиёт, ижтимоий оқибатлар, иқтисодий ислоҳотлар, иқтисодий трансформация, давлат томонидан тартибга солиш.

Abstract

Яширин иқтисодиёт, айниқса ўтиш даври иқтисодиётига эга бўлган давлатларда, барқарор ижтимоий-иқтисодий ривожланиш учун асосий муаммолардан бири бўлиб қолмоқда. Мазкур мақолада яширин иқтисодиётнинг назарий асослари, унинг шаклланиш омиллари ҳамда Ўзбекистондаги ҳолати таҳлил қилинади. Шунингдек, яширин секторни аниқлаш ва таҳлил қилиш бўйича турли назарий ёндашувлар кўриб чиқилади, унинг мавжудлигининг институционал ва таркибий сабаблари ҳамда омиллари очиб берилади. Мақолада иқтисодий ислоҳотларнинг фаол босқичида турган Ўзбекистонга алоҳида эътибор қаратилди. Республикада яширин иқтисодиётнинг кўлами ва таркиби ҳамда уни қисқартириш бўйича ҳукумат томонидан амалга оширилаётган чора-тадбирлар таҳлили келтирилган. Қиёсий таҳлил ва мавжуд эмпирик маълумотлар асосида соҳадаги давлат сиёсати самарадорлигини ошириш бўйича таклифлар шакллантирилган.

PDF

References

Феиге Э.Л. (1990). Яширин ва норасмий иқтисодиётни аниқлаш ҳамда баҳолаш: Янги институтсионал иқтисодиёт ёндашуви. Жаҳон тараққиёти, 18(7), 989-1002.

2. Шнайдер Ф. ва Энсте Д.Ҳ. (2000). Соя иқтисодиёти: ҳажми, сабаблари ва оқибатлари. Иқтисодий адабиётлар журнали, 38(1), 77-114.

3. Нортҳ, Д. (1990). Институтлар, институционал ўзгаришлар ва иқтисодий самарадорлик. Кэмбридж университети нашриёти.

4. Осиё тараққиёт банки (ОТБ). (2021). Ўзбекистон мамлакат иқтисодий шарҳи.

5. Халқаро меҳнат ташкилоти (ХМТ) (2020). Ўзбекистонда норасмий иқтисодиёт ва бандлик: тенденциялар ва сиёсат йўналишлари.

6. Ўзбекистон Республикаси Миллий статистика қўмитаси (2022–2024). Ўзбекистонда меҳнат ва бандлик: статистик бюллетень.

7. Ўзбекистон Иқтисодиёт ва молия вазирлиги (2024). Хусусий секторни ривожлантириш ва рақамлаштириш тўғрисидаги ҳисобот.

8. Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Солиқ-бюджет тизимини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори (2023).