Vol. 3 No. 2 (2025), Articles
Vol. 3 No. 2 (2025)

XALQARO TAJRIBA: RIVOJLANGAN VA RIVOJLANAYOTGAN MAMLAKATLARDA KREDIT VA IQTISODIY O'SISH MUNOSABATLARI

Articles
Published 2025-07-15
Abdiraxmanov Ural Navruz ogli
Asian University of Technology, Karshi, Uzbekistan E-mail: uabdiraxmanov@sqb.uz
Raxmonov Lochin To'xtamishovich
Asian University of Technology, Karshi, Uzbekistan E-mail: info@qitu.uz
PDF

Keywords

kreditlash, iqtisodiy o'sish, moliyaviy vositachilik, rivojlangan mamlakatlar, bank tizimi, investitsiyalar, xalqaro tajriba, moliyaviy inklyuziya, kredit bozorlar, kredit siyosati, makroiqtisodiy barqarorlik.

Abstract

Ushbu ilmiy maqolada rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarda kreditlash tizimi bilan iqtisodiy o'sish o'rtasidagi o'zaro bog'liqlik tahlil qilinadi. Moliyaviy vositachilik iqtisodiy o'sishning muhim omili sifatida qaralib, xalqaro tajriba asosida bu munosabat qanday shakllanayotgani ko'rib chiqiladi. Rivojlangan mamlakatlarda kredit bozorlari barqaror va chuqur rivojlangan bo'lib, bank kreditlari asosan investitsiyalarni moliyalashtirishga yo'naltirilgan. Bu esa iqtisodiy o'sishning doimiy sur'atlarini ta'minlaydi. Rivojlanayotgan mamlakatlarda esa moliyaviy tizim nisbatan zaif, kreditlash imkoniyatlari cheklangan bo'lib, ko'pincha qisqa muddatli iste'mol ehtiyojlarini qoplashga xizmat qiladi. Bu holat iqtisodiy o'sishga to'g'ridan-to'g'ri va kuchli ta'sir ko'rsatmasligi mumkin. Tadqiqot davomida kreditlash va iqtisodiy o'sish o'rtasidagi o'zgaruvchan bog'liqlik statistik ma'lumotlar va empirik tahlillar asosida baholangan. Shuningdek, rivojlanayotgan mamlakatlar uchun moliyaviy vositachilikni rivojlantirish, kredit infratuzilmasini mustahkamlash va investitsiyalarga yo'naltirish bo'yicha amaliy tavsiyalar berilgan. Xulosa sifatida, mamlakatlar iqtisodiy o'sishni barqaror ta'minlash uchun kredit siyosatini o'z iqtisodiy sharoitlariga mos tarzda strategik boshqarishlari zarurligi ta'kidlanadi. Mazkur maqola bank sohasi, iqtisodiy siyosat va moliyaviy rivojlanish bilan shug'ullanuvchi tadqiqotchilar uchun dolzarb nazariy va amaliy ahamiyatga ega.

PDF

References

1. Levine, R. (1997). Financial Development and Economic Growth: Views and Agenda. Journal of Economic Literature, 35(2), 688-726.

2. King, R.G., & Levine, R. (1993). Finance and Growth: Schumpeter Might be Right. The Quarterly Journal of Economics, 108(3), 717-737.

3. Demirgüç-Kunt, A., & Maksimovic, V. (1998). Law, Finance, and Firm Growth. Journal of Finance, 53(6), 2107-2137.

4. Beck, T., Levine, R., & Loayza, N. (2000). Finance and the Sources of Growth. Journal of Financial Economics, 58(1-2), 261-300.

5. Rajan, R.G., & Zingales, L. (1998). Financial Dependence and Growth. American Economic Review, 88(3), 559-586.

6. Aghion, P., Howitt, P., & Mayer-Foulkes. D. (2005). The Effect of Financial Development on Convergence: Theory and Evidence. The Quarterly Journal of Economics, 120(1), 173-222.

7. World Bank. (2022). World Development Report 2022: Finance for an Equitable Recovery. Washington, DC: World Bank Publications.

8. Allen, F., & Gale, D. (2000). Comparing Financial Systems. MIT Press.

9. Stiglitz, J.E., & Weiss, A. (1981). Credit Rationing in Markets with Imperfect Information. The American Economic Review, 71(3), 393-410.

10. McKinnon, R.I. (1973). Money and Capital in Economic Development. Brookings Institution Press.