Vol. 2 No. 9 (2025), Articles
Vol. 2 No. 9 (2025)

ZAMONAVIY KONSTRUKTIV MATERIALLAR: AFZALLIKLARI VA QO‘LLANILISHI

Articles
Published 2025-05-21
Gulmatov Azamat Bahodir o’g’li.
Toshkent xalqaro moliyaviy boshqaruv va texnalogiyalar universiteti talabasi.
PDF

Keywords

Konstruktiv materiallar, kompozit materiallar, zamonaviy texnologiyalar, yuqori mustahkamlik, yengil materiallar, nano-materiallar, biomateriallar, metall qotishmalar, energiya samaradorligi, korroziyaga chidamlilik, ekologik xavfsizlik, qayta ishlash, strukturaviy muhandislik, qurilish, avtomobilsozlik, aviatsiya, tibbiyot, polimerlar, uglerod tolalari, issiqlik izolyatsiyasi, CAD/CAM tizimlari, konstruktorlik yondashuvi, mexanik xossalar, texnologik samaradorlik, ishlab chiqarish, texnik me’yorlar, ekologik muvozanat, qayta foydalanish, muqobil materiallar.

Abstract

Zamonaviy muhandislik va sanoat tarmoqlarida konstruktiv materiallarning o‘rni beqiyos bo‘lib, ular bugungi kunda texnik taraqqiyotning ajralmas qismi hisoblanadi. Ushbu maqolada zamonaviy konstruktiv materiallarning turlari, ularning asosiy xususiyatlari, qo‘llanilish sohasi va ularni tanlash mezonlari keng yoritilgan. Xususan, kompozitlar, nano-materiallar, biomateriallar va ilg‘or metall qotishmalarning imkoniyatlari, ularning mustahkamlik, yengillik, ekologik xavfsizlik, korroziyaga chidamlilik kabi afzalliklari haqida batafsil ma’lumot beriladi. Maqolada bu materiallarning qurilish, avtomobilsozlik, aviatsiya, tibbiyot va energetika kabi muhim sohalardagi ahamiyati yoritilgan. Shu bilan birga, ularning qayta ishlanish imkoniyati, iqtisodiy samaradorligi ham tahlil qilinadi. Konstruktorlik nuqtai nazaridan materiallarni tanlashda e’tibor berilishi lozim bo‘lgan jihatlar ham alohida ko‘rib chiqiladi. Tadqiqot natijalari asosida xulosa chiqarilib, zamonaviy konstruktiv materiallarning istiqbollari haqida fikr yuritiladi.

PDF

References

1. Raxmatov M. “Materialshunoslik asoslari”. Toshkent, 2021.

2. Karimov A. “Zamonaviy qurilish materiallari”. Toshkent, 2020.

3. Ashby M. “Materials Selection in Mechanical Design”, Elsevier, 2016.

4. Smith W.F., Hashemi J. “Foundations of Materials Science and Engineering”, McGraw-Hill, 2015.

5. Axadjon o‘g‘li, A. A., & Tursunboy o‘g‘li, N. J. (2023). SANOATNING YAIMGA TA’SIRINI BAHOLASH. QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 290-293.

6. Axadjon o‘g‘li, A. A. (2023). RAQAMLI IQTISODIYOTNING RIVOJLANISHDAGI O ‘RNI. QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 271-273.

7. Axadjon o‘g‘li, A. A. (2023). ZAMONAVIY AXBOROT-KOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARINING MUAMMOLARI VA YECHIMLARI. QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 333-338.

8. Azamjon o’g’li, U. A., & Axadjon o‘g‘li, A. A. (2023). Sun'iy intellekt va raqamli iqtisodiyot rivojlanishi. Qo ‘qon universiteti xabarnomasi, 1, 73-75.

9. Tursunboy o‘g‘li, N. J., & Axadjon o‘g‘li, A. A. (2023). O ‘zbekistonning jahon savdo tashkilotiga a’zo bo ‘lish uchun uzoq yo ‘li va xitoy tajribasi. Qo ‘qon universiteti xabarnomasi, 1, 43-47.

10. Ahrorjon, A., & Gafurov, X. (2023). IQTISODIY SIYOSATNING RIVOJLANISHIDA FISKAL VA PUL-KREDIT SIYOSATI. Qo ‘qon universiteti xabarnomasi, 310-313.

11. Otto, M., & Thornton, J. (2023). CHATGPTNING IQTISODIYOTGA TA’SIRI: SUN’IY INTELLEKTNING KASBIY MEHNAT BOZORIGA TA’SIRI. QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 7, 65-71.

12. Akhrorjon, A., & Oybek, A. (2023). ISLAMIC FINANCE PROBLEMS AND SOLUTIONS: Study guide. AMAZON PUBLICATION ISBN-13: 9798863282282, 1, 200.

13. Akhmadjonov, O. X. (2023). ISLOMIY MOLIYA BARQARORLIK OMILLARI: EKONOMETRIK TAHLILLAR VA DALILLAR. Educational Research in Universal Sciences, 2(9), 74-94.

14. Axrorjon, A., & Maxliyoxon, O. (2024). TA’LIM SIFATI OSHISHIDA JSTNING O ‘RNI. YANGI O ‘ZBEKISTONDA IJTIMOIY-INNOVATSION TADQIQOTLAR, 2(1), 113-118.

15. Акабирходжаева, Д. Р., & Абдуллаев, А. А. (2024). ВЛИЯНИЕ СОВРЕМЕННЫХ ТЕХНОЛОГИЧЕСКИХ ИННОВАЦИЙ НА РАЗВИТИЕ МИРОВОГО ФИНАНСОВОГО РЫНКА. Экономика и социум, (11-1 (126)), 729-739.

16. Akabirxodjayeva, D., & Abdullayev, A. (2024). TEXNOLOGIK INNOVATSIYALARNING JAHON MOLIYA BOZORINING RIVOJLANISHIGA TA’SIRI. QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 13, 89-96.

17. Akhrorjon, A., & Oybek, A. (2023). SUN'IY INTELLEKT (AI) VA ISLOM MOLIYASI. Qo ‘qon universiteti xabarnomasi, 188-190.

18. Keldiboyeva, Z. M. Q., & Abdullaev, A. A. O. G. L. (2022). Inklyuziv ta’limga bo’lgan ehtiyojlar va sabablar, inklyuziv ta’limga jalb qilish. Science and Education, 3(11), 704-711.

19. Oybek, A., Abdullaev, A., Mavlonbekov, X., & Sharifjonov, Z. (2023). ISLOM MOLIYASIDA MUSHORAKA SHARTNOMASI. Umumjahon fanlari bo ‘yicha ta'lim tadqiqotlari, 2(1), 593-599.

20. Turanboyev, B., Abdupattayev, A., & Abdullaev, A. (2023). INFLYATSIYANING QIMMATLI QOG'OZLAR DAROMADIGA TA'SIRI. Yosh tadqiqot Jurnali, 2(2), 88-100.

21. Akhmadjonov, O. X. (2023). ISLOM BANK TIZIMI UCHUN SHARTNOMA HUQUQI VA ASOSIY TAMOYILLARI. Educational Research in Universal Sciences, 2(5), 600-613.

22. Abdullaev, A. (2022). BOBUR VA BOBURIYLAR SULOLASINING JAHON SIVILIZATSIYASINING YANGILANISHIGA QO ‘SHGAN HISSASI. NEW RESEARCH ON THE WORKS OF ALISHER NAVOI AND ZAHIRUDDIN MUHAMMAD BABUR, 1.

23. Xusanovich, A. O. (2023). MALAYZIYADA ISLOMIY MOLIYA, TOʻGʻRIDAN-TOʻGʻRI XORIJIY INVESTITSIYALAR VA IQTISODIY RIVOJLANISH OʻRTASIDAGI MUNOSABATLARNING EKONOMETRIK TAHLILI ASOSIDA OʻZBEKISTON UCHUN TAVSIYALAR. QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 7, 60-64.

24. Mulaydinov, F. (2024). Application, place and future of digital technologies in the educational system. Nordik ilmiy-amaliy elektron jurnali.

25. Jumanova, S. (2024). Analysis of PISA test results in Uzbekistan and prospects of preparing primary education students for PISA test. Nordik ilmiy-amaliy elektron jurnali.

26. Ikromjonovna, J. S., & Axadjon o‘g‘li, A. A. (2023). O ‘ZBEKISTONDA PISA TESTI NATIJALARI VA BOSHLANG ‘ICH TA’LIM O ‘QUVCHILARINI BU TESTGA TAYYORLASH ISTIQBOLLARI. QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 9, 159-162.

27. Turanboyev, B., & Abdullayev, A. (2023). DAVLAT, KORXONA VA TASHKILOTLAR BYUDJETINI TO ‘G ‘RI TAQSIMLASH TENDENSIYALARI. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 3(4), 304-309.

28. Akhrorjon, A., & Maxliyoxon, O. (2024). IMPACT, RESULTS AND CONSEQUENCES OF WTO ACCESSION ON THE EDUCATION SYSTEM. International Multidisciplinary Journal of Universal Scientific Prospectives, 2(1), 6-15.

29. Abdullaev, A., & Odilova, M. (2024). The Role of WTO in İmproving the Quality of Education. Yosh Tadqiqotchi Jurnali, 3(1), 140-148.