Vol. 2 No. 9 (2025), Articles
Vol. 2 No. 9 (2025)

HOZIRGI O‘ZBEK ADABIY TILIDA UNLILAR TASNIFI

Articles
Published 2025-05-20
Arabboyeva Sevinchoy Xurshid qizi
Chirchiq davlat pedagogika universiteti Gumanitar fanlar fakulteti O‘zbek tili va adabiyoti yo‘nalishi 1-kurs talabasi
Shahnoza Muxtorova
Ilmiy rahbar:
PDF

Keywords

o‘zbek adabiy tili, unlilar, fonetika, fizik-akustik tasnif, anatomik-fiziologik aspekt, fonologik yondashuv, fonema, artikulyatsiya, til tovushlari

Abstract

Mazkur maqolada hozirgi o‘zbek adabiy tilidagi unlilar tizimi uch asosiy lingvistik aspekt – fizik-akustik, anatomik-fiziologik va funksional-fonologik nuqtai nazardan chuqur tahlil etilgan. Fizik-akustik yondashuvda unlilarning akustik xususiyatlari, jumladan, tovush to‘lqinlari va rezonans xususiyatlari o‘rganilgan. Anatomik-fiziologik tasnifda tovush hosil bo‘lish jarayonida ishtirok etuvchi talaffuz organlarining holati va harakati tahlil qilinadi. Funksional-fonologik aspekt esa unlilarning til sistemasidagi mavqeini, ularning fonematik qarama-qarshiliklardagi ishtirokini aniqlaydi. Maqola o‘zbek fonetikasi uchun muhim nazariy asoslar beradi hamda unlilarni o‘rganishda integrallashgan yondashuv zarurligini asoslaydi.

PDF

References

Hasanboy Jamolxonov hozirgi o‘zbek adabiy tili. Toshkent: Davlat ilmiy nashriyoti 2013

2. Jo‘raev N. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. Fonetika. – Toshkent: Fan va texnologiya, 2006.

3. G‘ulomov A., Jo‘raev N. O‘zbek tilining fonetikasi. – Toshkent: O‘qituvchi, 1992.

4. Qosimov O., Rasulov M. Hozirgi o‘zbek adabiy tili. – Toshkent: O‘zbekiston, 2008.

5. Rahmonov A. Nutq tovushlari va ularning tasnifi. – Toshkent: Fan, 2004.

6. Ashurov Sh. Fonologiya asoslari. – Toshkent: Fan, 1998.

7. Kaye A. S., Rosenhouse J. Phonologies of Asia and Africa. – Winona Lake: Eisenbrauns, 1997.