Keywords
Abstract
Ushbu maqolada Islom dinidagi ro‘za tutish va hujayrali darajadagi „autofagiya“ jarayoni o‘rtasidagi bog‘liqlik ilmiy va diniy manbalar asosida tahlil qilinadi. Nobel mukofoti laureati Yoshinori Osumi tomonidan kashf etilgan autofagiya (hujayraning o‘z tarkibini yemak) hodisasi bayon etiladi. Shuningdek, Qur’on va hadislar bilan tasdiqlangan ro‘zaning ahamiyati ko‘rib chiqiladi. Zamonaviy tibbiy tadqiqotlarga ko‘ra ro‘za olish organizmni toksinlardan tozalash, vazn pasayishi va yallig‘lanishni kamaytirish kabi sog‘liq foydalarini keltirib chiqaradi, bu jarayonda autofagiya muhim rol o‘ynaydi. Maqolada ro‘zaning ruhiy maqsad va olijanob xulq‐atvorni tarbiyalash kabi diniy jihatlari bilan uning tana va hujayralar uchun sog‘liqni mustahkamlovchi mexanizmlari o‘rtasidagi uyg‘unlik ilmiy nazariyalar va tadqiqotlar misolida ko‘rsatiladi. Yakunda, ilmiy izlanishlar va Qur’on–hadis dalillari ro‘zaning nafaqat g‘ayrioddiy ruhiy fazilatini, balki uning organizm sog‘lig‘i uchun ilmiy asoslangan foydalarini ham yoritishi umumiy tarzda xulosa qilinadi.
References
1. Nobel Prize Assembly at Karolinska Institutet. The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2016 – Press Release. 2016年10月03日. (Yoshinori Osumining autophagiya bo‘yicha kashfiyotlari haqida).
2. Song D K, Kim Y W. Beneficial effects of intermittent fasting: a narrative review. J Yeungnam Med Sci. 2023 Jan;40(1):4–11.
3. Bou Malhab LJ, Madkour MI, Abdelrahim DN, et al. Dawn-to-dusk intermittent fasting is associated with overexpression of autophagy genes: A prospective study on overweight and obese cohort. Clin Nutr ESPEN. 2025 Feb;65:209–217.
4. Jahrami H, Ammar A, Glenn JM, et al. An umbrella review and meta-analysis of meta-analyses of the impact of Ramadan fasting on metabolic syndrome components. Nutr Res Rev. 2023; (doi:10.1093/nutrit/nuae001).
5. Qur’oni Karim (Baqara surasi, 2:183) – o'zbekcha tarjima, Islom.uz
6. Qur’oni Karim (Baqara surasi, 2:185) - o'zbekcha tarjima, Islom.uz