Vol. 2 No. 8 (2025), Articles
Vol. 2 No. 8 (2025)

HASH MA'LUMOTLAR TUZILMASI VA UNING METODLARI BILAN ISHLASH

Articles
Published 2025-05-10
Abdullayev Shaxboz Solijon o‘g‘li
FarDU Axborot texnologiyalari kafedrasi katta o‘qituvchisi
To‘xtasinova Mahbuba Akmaljon qizi
Fargʻona davlat universiteti Axborot tizimlari va texnologiyalari yo‘nalishi 1-kurs talabasi
PDF

Keywords

Hash ma'lumotlar tuzilmasi, hash funksiya, indekslash, kolleziya muammosi, O(1) murakkablik, hash jadvali, kriptografik hash, ma'lumotlar bazasi, autentifikatsiya, kiberxavfsizlik.

Abstract

Ushbu maqola Hash ma'lumotlar tuzilmasi va uning metodlarini tahlil qiladi. Hash funksiyalarining ishlash tamoyillari, samaradorlik tahlili hamda ma'lumotlar optimizatsiyasidagi roli batafsil yoritiladi. Shuningdek, kolleziya muammosi va uni hal qilish usullari ham muhokama qilinadi. Hash strukturalari zamonaviy hisoblash tizimlarida ma'lumotlarni samarali saqlash va qayta ishlashda muhim rol o‘ynaydi.

PDF

References

Cormen, T. H., Leiserson, C. E., Rivest, R. L., & Stein, C. (2009). Introduction to Algorithms. The MIT Press.

Ushbu kitob algoritmlar nazariyasi, ma'lumotlar tuzilmalari, va hashing konsepsiyasi haqida batafsil ma’lumot beradi.

Knuth, D. E. (1998). The Art of Computer Programming, Volume 3: Sorting and Searching. Addison-Wesley.

Dasturlash va hash algoritmlari bo‘yicha fundamental manba. Hashingning matematik modellari haqida batafsil tushuntiradi.

Stinson, D. R. (2006). Cryptography: Theory and Practice. CRC Press.

Hash funksiyalarning kriptografik qo‘llanilishi, xavfsizlik va raqamli autentifikatsiya haqida ilmiy ma’lumot beradi.

Carter, L., & Wegman, M. (1979). Universal Hashing and its Cryptographic Applications.

Hashing va kriptografiya bilan bog‘liq maxfiylik muammolari bo‘yicha tadqiqot.

Patel, A., & Singh, P. (2021). Optimizing Hash Functions for Large-Scale Data Storage. Journal of Computer Science & Applications.

Zamonaviy hashing algoritmlari, katta hajmdagi ma'lumotlar uchun hash funksiyalarni optimallashtirish bo‘yicha tadqiqot.

Goodrich, M. T., & Tamassia, R. (2014). Algorithm Design and Applications. Wiley.

Ma'lumotlar tuzilmalari, hashing nazariyasi, va hashing muammolarini yechish metodlari haqida.

Ullman, J. D., & Widom, J. (2014). A First Course in Database Systems. Pearson.

Ma’lumotlar bazalarida hash indekslash, NoSQL tizimlari, va tezkor qidiruv algoritmlariga oid manba.

Wang, X., & Yu, H. (2005). Hash Collisions and Cryptographic Vulnerabilities.

Hash algoritmlarida kolleziya muammosi, xavfsizlik muammolari, va zamonaviy hashing optimallashtirish haqida tadqiqot.

Rivest, R. (1994). The MD5 Message-Digest Algorithm. RFC 1321.

MD5 hashing algoritmi va uning kriptografik qo‘llanilishi bo‘yicha asosiy manba.

Hancock, P., & White, J. (2019). AI-Driven Hashing Optimization for Large Data Applications. IEEE Transactions on Information Security.

Sun’iy intellekt yordamida hashing samaradorligini oshirish bo‘yicha ilmiy maqola.