Keywords
Abstract
Ushbu maqola musiqiy idrok tushunchasi, uning shakllanish jarayoni va nazariy asoslarini ko’rib chiqadi. Musiqiy idrok insonning musiqani sezgi, idrok, hissiyot va intellekt darajasida qabul qilishini anglatadi. Unda asosiy eʼtibor tovushning fizik xususiyatlari (balandlik, ritm, tembr), kognitiv jarayonlar (xotira, diqqat, tahlil) va madaniy-ijtimoiy kontekstning o’zaro taʼsiriga qaratilgan. Musiqiy idrokning nazariy modeli psixologik (Gestalt, kognitiv yuk), nevrobiologik (miya strukturalarining roli) va rivojlanish (bolalikdan boshlab shakllanish) jihatlarini qamrab oladi. Shuningdek, madaniy kodlar (makom, folklor) va zamonaviy texnologiyalarning musiqiy idrokka taʼsiri tahlil qilinadi. Tadqiqotda musiqiy qobiliyatning genetik va ijtimoiy omillari, shuningdek, musiqiy taʼlimning ahamiyati taʼkidlanadi. Xulosa qilib, musiqiy idrok inson miyasining murakkab funksiyalari, madaniy meros va shaxsiy tajribalarning sintezi sifatida ko’riladi. Bu nazariyalar musiqani tushunish va o’qitish metodikasini takomillashtirishda amaliy ahamiyatga ega.