Abstract
Ushbu maqolada ota-onalar orasida keng tarqalgan, biroq yetarlicha tahlil qilinmagan tushuncha — "itoatkor bola" fenomeni chuqur yoritiladi. Jamiyatda ko‘plab oilalar tarbiyalangan bola deganda buyruqqa so‘zsiz bo‘ysunadigan, kattalarga qarshi fikr bildirmaydigan, jimgina harakat qiladigan farzandni tasavvur qilishadi. Bunday model ko‘plab oilalarda ideal sifatida qaraladi. Ammo maqolada bu kabi itoatkorlik bolaning ichki dunyosi va shaxsiy rivojiga qanday salbiy ta’sir ko‘rsatishi ilmiy va psixologik manbalar asosida tahlil etiladi. Itoatkorlik doimo ijobiy sifatmi? Bu savol maqola markazida turadi. Bola har doim gapga quloq solsa, u mustaqil qaror qabul qilishni, o‘z fikrini aytishni o‘rganmay qolmayaptimi? O‘z fikrini bildirishdan qo‘rqadigan, tashqi bosimlarga tez bo‘ysunadigan yoshlar jamiyat uchun qanday oqibatlarga olib keladi? Maqolada muvozanatli tarbiyaning zarurligi, ya’ni intizom bilan birga erkin fikr, mustaqillik va tashabbusni rivojlantirish bo‘yicha amaliy tavsiyalar ham beriladi. Bu esa ota-onalar, pedagoglar va tarbiyachilar uchun dolzarb yo‘l-yo‘riq bo‘lib xizmat qiladi.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori, PQ–144-son, 2022-yil 28-fevral: "Yangi O‘zbekiston ma’naviyatini yuksaltirish va ma’rifat targ‘ibotini samarali tashkil etish to‘g‘risida". (Zamonaviy shaxs tarbiyasi bo‘yicha davlat yondashuvi.)
2. Ravshanova, D.X. (2020). Pedagogik psixologiya asoslari. Toshkent: TDPU nashriyoti. (O‘zbekistondagi tarbiya psixologiyasi asoslari.)
3. Yuldasheva, G.T. (2021). Bola tarbiyasida oilaning roli. O‘zbekiston Milliy universiteti, ijtimoiy fanlar fakulteti. (Oila muhitida shakllanuvchi axloqiy fazilatlar haqida.)
4. Kamolaxon H., Abbosjon T., Nurmatov S. DEVELOPMENT OF A DEVICE PROJECT THAT DETERMINES THE AMOUNT OF ELEMENTS THAT ENSURE SOIL FERTILITY (POTASSIUM, CALCIUM, NITROGEN) //QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI. – 2025. – Т. 14. – С. 242-247.
5. Melikozieva O., Haydarova K. METHODOLOGY FOR DEVELOPING COMMUNICATION SKILLS THROUGH SOCIAL STORIES WITH YOUNG CHILDREN WITH AUTISM //Journal of Applied Science and Social Science. – 2025. – Т. 1. – №. 4. – С. 184-190.
6. Haydarova K. The Role of Women in Modern Artificial Intelligence and Robotics //International Journal of Artificial Intelligence. – 2025. – Т. 1. – №. 3. – С. 716-721.
7. Haydarova K. TUPROQ NPK SENSORI VA ARDUINO: O'SIMLIKLARNI SOG ‘LOM O ‘STIRISH UCHUN AQLLI MONITORING TIZIMI //QO ‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI. – 2024. – Т. 13. – С. 390-392.
8. Haydarova K. ROBOTOTEXNIKA: IT SOHASIDAGI AHAMIYATI VA O’RGANILISH DARAJASI //University Research Base. – 2024. – С. 1004-1006.