SAYLOVDA ISHTIROK ETISH MAJBURIY BO‘LISHI KERAKMI?
PDF

Keywords

konstitutsiyaviy huquq, fuqarolik burchi, saylovda ishtirok, siyosiy erkinlik, demokratik jamiyat, majburiy saylov, saylov qonunchiligi, fuqarolik faolligi, rag‘batlantirish mexanizmlari, O‘zbekiston Konstitutsiyasi.

Abstract

Ushbu maqolada saylovda ishtirok etishning konstitutsiyaviy huquq va fuqarolik burchi sifatidagi huquqiy va siyosiy asoslari tahlil qilinadi. Saylovda ishtirok etish ixtiyoriymi yoki majburiymi degan savol xalqaro amaliyot, siyosiy-huquqiy nazariyalar va O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi (117- va 32-moddalar) asosida tahlil qilinadi. Maqolada majburiy ishtirok va fuqarolik ongini rivojlantirish o‘rtasidagi muvozanat masalasi ochib beriladi. Shuningdek, O‘zbekiston sharoitida fuqarolik faolligini oshirishning eng maqbul yo‘li — rag‘batlantiruvchi va ongli yondashuvlar orqali siyosiy ishtirokni shakllantirish ekani asoslanadi. Maqola xulosasida demokratik islohotlar kontekstida erkin va mas’uliyatli ishtirokga ustuvorlik berilishi zarurligi ta’kidlanadi.

PDF

References

O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. 2023 yilgi tahrir.

https://lex.uz/docs/20596

2. Markaziy Saylov Komissiyasi. (2021). Prezident saylovi statistikasi.

https://saylov.uz/oz

3. Hill, L. (2010). Compulsory Voting: An Idea Whose Time Has Come? The Political Quarterly.

https://doi.org/10.1111/j.1467-923X.2009.02078.x

4. IDEA International. (2022). Voter Turnout Database.

https://www.idea.int/data-tools/data/voter-turnout

5. Australian Electoral Commission. (2022). Voting and penalties.

https://www.aec.gov.au/About_AEC/Publications/voting/compulsory-voting.htm

6. Lever, A. (2010). Compulsory Voting: A Critical Perspective. British Journal of Political Science.

https://doi.org/10.1017/S0007123409990374

7. Lijphart, A. (1997). Unequal Participation: Democracy’s Unresolved Dilemma. American Political Science Review.

https://doi.org/10.2307/2952255

8. Inglehart, R. & Norris, P. (2003). Rising Tide: Gender Equality and Cultural Change Around the World. Cambridge University Press.

https://doi.org/10.1017/CBO9780511550362

9. United Nations. (1948). Universal Declaration of Human Rights, Article 21.

https://www.un.org/en/about-us/universal-declaration-of-human-rights

10. Venice Commission. (2002). Code of Good Practice in Electoral Matters. Council of Europe.

https://www.venice.coe.int/webforms/documents/default.aspx?pdffile=CDL-AD(2002)023rev-e

11. O‘zbekiston Respublikasining “Saylov kodeksi”. 2019 yil.

https://lex.uz/docs/4386848

12. MSK va Yoshlar ishlari agentligi. (2019–2021). Saylovdagi ishtirok targ‘iboti bo‘yicha hisobot.

https://gov.uz/yoshlar