Vol. 1 No. 7 (2025), Articles
Vol. 1 No. 7 (2025)

СИЯР ТУРКУМИДАГИ АСАРЛАРНИНГ КЕЛИБ ЧИҚИШИ

Articles
Published 2025-04-03
Ахадхон Хамидхонов
PDF

Keywords

Сияр, Ислом тарихи, Пайғамбар Муҳаммад алайҳиссалом, саҳоба, араб адабиёти, форс адабиёти, туркий адабиёти, Исломий маданият, адабий жанр, суфийлик, туркий сияр, тарихий манбалар, маданий анъаналар, ахлоқий қадриятлар, адабий тадқиқот.

Abstract

Мазкур мақолада, Ислом тарихидаги "сияр" жанрининг келиб чиқиши, ривожланиши ва унинг араб, форс ва туркий тиллардаги турли анъаналардаги муҳим аҳамияти таҳлил қилинган. Сияр асарлари Пайғамбар Муҳаммад алайҳиссаломнинг ҳаёти ва саҳобаларининг фаолиятига оид маълумотларни ўз ичига олади. Мақолада араб, форс ва туркий тилларида ёзилган сияр асарлари, уларнинг мазмунлари ва илк асарларнинг яратилиш тарихи батавсиф ёритилган. Бу асарлар нафақат диний таълимот, балки маданий, ижтимоий ва адабий жараёнларни ҳам акс эттиради. Шунингдек, туркий тилдаги сияр асарларининг ривожланиши, уларнинг миллий ва исломий қадриятлар билан уйғунлашуви, бадиий ва тарбиявий хусусиятлари таҳлил қилинган. Мақола, сияр жанрининг Ислом маданияти, туркий адабиёти ва тилшуносликдаги аҳамиятини ёритишга қаратилган.

PDF

References

1. Ибн Исҳоқ, "Сийратун Набий", VIII аср.

2. Ибн Ҳишом, "Таҳрир Сийратун Набий", IX аср.

3. Ат-Табари, "Тарих ал-Умам ва ал-Мулук", X аср.

4. Ибн Саъд, "Табақот", IX-X аср.

5. Ибн Касир, "Ал-Бидоя ва ан-Нихаё", XIV аср.

6. Фирдавсий, Абулқосим, "Шоҳнома", X аср.

7. Низомий Ганжавий, "Сияри Расулуллоҳ", XII аср.

8. Хусам Котиб, "Сияри Набий", XIII аср.

9. Муин, Мулла, "Сияри Шариф Туркий", XVI аср.

10. Насириддин Бурҳоний, "Сияри Набий", XIV-XV аср.

11. Султон Муҳаммад Дарвеш, "Сияри Расулуллоҳ", XV аср.

12. Дарир, "Таржумаи Сийар ан-Набий", XVI аср.