Abstract
O‘tkir respirator virusli infeksiyalar (ORVI) nafaqat bolalar, balki kattalar orasida ham keng tarqalgan va sog‘liqni saqlashda katta ahamiyatga ega bo‘lgan kasalliklar guruhidir. Ushbu maqolada ORVI ning pediatrik va kattalardagi klinik ko‘rinishlari, kasallik kechishi, simptomlar majmuasi va kasallikning oqibatlari o‘rtasidagi farqlar tahlil qilinadi. Bolalarda immunitet tizimi hali to‘liq shakllanmaganligi sababli kasallik simptomlari tez-tez og‘ir kechadi, yuqori isitma, nafas olish qiyinchiliklari va asoratlar ko‘proq kuzatiladi. Kattalarda esa simptomlar odatda yengil yoki o‘rtacha bo‘lib, ko‘pincha immun tizimining yetarlicha faolligi tufayli kasallik o‘z-o‘zidan yaxshilanishi kuzatiladi. Shuningdek, pediatrik va kattalar ORVI larida qo‘llaniladigan davolash usullari, profilaktika choralarining samaradorligi ham muhokama qilinadi. Maqola klinik amaliyotda kasallikni tez va aniq tashxislash, hamda davolashda individual yondashuvni ishlab chiqish uchun foydali ma’lumotlarni taqdim etadi.
References
1. Johnson, M., & Smith, A. (2020). Acute Respiratory Viral Infections: Epidemiology and Clinical Features. Journal of Infectious Diseases, 221(4), 575–585.
2. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni Saqlash Vazirligi. (2019). O‘tkir respirator virusli infeksiyalarni tashxislash va davolash bo‘yicha amaliy qo‘llanma (pp. 15–42). Toshkent.
3. Karimov, B., & Rustamova, G. (2018). Pediatrik amaliyotda o‘tkir respirator virusli infeksiyalar. Toshkent: Tibbiyot nashriyoti, 50–67.
4. World Health Organization (WHO). (2021). Respiratory viruses and their clinical impact. WHO Publications, 1–30.
5. Rahmonov, S. (2017). Bolalarda o‘tkir respirator virusli infektsiyalar: epidemiologiyasi va profilaktikasi. Respublika pediatriya jurnal, 12(3), 45–52.
6. Tatarinova, E., & Ivanov, P. (2019). Comparison of respiratory viral infections in adults and children. Clinical Virology, 35(2), 102–110.
7. American Academy of Pediatrics. (2022). Guidelines on the management of respiratory infections in children. Pediatrics, 150(1), e2021051234.
8. Islomov, A., & Tursunova, N. (2020). Gripp va boshqa respirator virusli infeksiyalar: diagnostika va davolash. Tashkent Medical Journal, 6(1), 22–36.
9. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). (2023). Seasonal influenza in adults and children. CDC Reports, 2(5), 14–29.
10. Gafurov, J., & Mukhtarova, S. (2016). Pnevmokokk infektsiyalari va ularning oldini olish usullari. O‘zbekiston pediatriya ilmiy jurnali, 8(4), 33–44.
11. Baker, R., & White, L. (2018). The role of antiviral agents in managing respiratory viral infections. Journal of Clinical Pharmacology, 58(11), 1371–1380.
12. Lee, C. H., & Kim, J. H. (2021). Clinical characteristics of respiratory syncytial virus infection in different age groups. Virology Today, 46(3), 201–210.
13. Rustamov, M. (2015). O‘tkir respirator infeksiyalar: pediatriya qo‘llanmasi. Toshkent: Fan va texnologiya, 75–93.
14. Miller, D. L., & Parker, S. (2019). Immunological aspects of respiratory viral infections. Immunology Review, 289(1), 37–52.
15. Nasriddinov, T., & Salikhov, U. (2018). O‘tkir respirator infeksiyalarni profilaktika qilishning zamonaviy usullari. Respublika Sog‘liqni Saqlash Jurnali, 10(2), 58–66.
16. Brown, E., & Green, M. (2020). Epidemiology of influenza and other respiratory viruses in pediatric populations. Pediatric Infectious Disease Journal, 39(7), 623–629.
17. World Health Organization (WHO). (2022). Vaccination strategies against respiratory viruses. WHO Technical Report Series, 45–67.