Keywords
Abstract
XXI asr global iqtisodiyotida yetakchi o‘rin egallagan Xitoy va AQSh o‘rtasidagi munosabatlar butun dunyo iqtisodiy, siyosiy va texnologik muhitiga bevosita ta’sir ko‘rsatmoqda. Ushbu maqolada Xitoy va AQSh o‘rtasidagi iqtisodiy aloqalar, strategik hamkorlik hamda qarama-qarshiliklarning turli jihatlari ilmiy tahlil qilinadi. Savdo va investitsiya bitimlari, texnologik raqobat, intellektual mulk huquqlari borasidagi ziddiyatlar, har ikki davlatning xalqaro tashkilotlardagi roli va ularning geosiyosiy manfaatlari keng muhokama qilinadi. Ayniqsa, savdo urushlari, tarif va no-tarif cheklovlar, sanksiyalar, yuan va AQSh dollarining global iqtisodiyotdagi o‘rni, shuningdek, ikki davlatning iqtisodiy strategiyalariga oid siyosiy qarorlarning jahon bozorlariga ta’siri chuqur tahlil qilinadi. Xitoyning "Bir makon, bir yo‘l" tashabbusi va AQShning proteksionistik siyosati o‘rtasidagi qarama-qarshiliklar, shuningdek, ikki davlatning texnologik sohadagi yetakchilik uchun olib borayotgan raqobati – xususan, sun’iy intellekt, 5G texnologiyalari, yarimo‘tkazgichlar sanoati va kiberxavfsizlik sohalaridagi bahslar – alohida o‘rganiladi. Shuningdek, har ikki davlatning ekologik muammolarga yondashuvi va global iqlim o‘zgarishiga qarshi kurash borasidagi strategik pozitsiyalari ham muhokama qilinadi. Maqolada Xitoy va AQSh o‘rtasidagi kelishuvlarning uzoq muddatli istiqbollari, ushbu iqtisodiy gigantlarning o‘zaro murosaga kelish ehtimollari hamda jahon iqtisodiyotiga kutilayotgan ta’siri yuzasidan ilmiy asoslangan tahlillar bayon etiladi.
References
1. Abduraxmonov, Q. X., & Xalimova, D. A. (2020). Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar. Toshkent: Iqtisodiyot.
2. Jo‘rayev, N. (2019). Xalqaro iqtisodiy integratsiya va O‘zbekistonning global iqtisodiyotdagi o‘rni. Toshkent: Fan va texnologiya.
3. Qosimov, B. (2021). Jahon iqtisodiyoti va xalqaro moliya tizimi. Toshkent: O‘zbekiston Milliy universiteti nashriyoti.
4. Saidov, A. (2022). Globalizatsiya sharoitida iqtisodiy xavfsizlik va strategik rivojlanish yo‘nalishlari. Toshkent: Sharq nashriyoti.
5. Kissinger, H. (2011). On China. New York: Penguin Press.
6. Stiglitz, J. E. (2017). Globalization and Its Discontents Revisited: Anti-Globalization in the Era of Trump. New York: W.W. Norton & Company.
7. Mearsheimer, J. J. (2014). The Tragedy of Great Power Politics. New York: W.W. Norton & Company.
8. Allison, G. (2017). Destined for War: Can America and China Escape Thucydides’s Trap? Boston: Houghton Mifflin Harcourt.