YASHIL MAYDONLAR ORQALI JAMOAT JOYLARINING EKOLOGIK BARQARORLIKKA QO‘SHGAN HISSASI
DOI
PDF

Keywords

Yashil maydonlar, jamoat joylari, ekologik barqarorlik, 15 daqiqalik shahar, urbanistik muhit, shahar ekologiyasi, yashil infratuzilma, bioxilma-xillik, barqaror shaharsozlik.

Abstract

Ekologik muvozanatni ta’minlash va inson salomatligi uchun qulay urbanistik muhit yaratishda yashil jamoat joylari tobora muhim omilga aylanmoqda. Mazkur tadqiqotda yashil maydonlarning — bog‘lar, xiyobonlar, ochiq parklar va yashil minor jamoat zonalarining — shaharlarning ekologik barqarorligiga qo‘shgan hissasi nazariy va amaliy jihatdan tahlil qilinadi.

Tadqiqotda “15 daqiqalik shahar” modeli asosida yashil jamoat joylarining funksional va ijtimoiy ahamiyati, ularning havo sifatini yaxshilash, issiqlik orollarini kamaytirish, bioxilma-xillikni qo‘llab-quvvatlash va aholining psixologik farovonligiga ijobiy ta’siri yoritiladi. Shuningdek, mahalliy urbanistik tajriba (Toshkent, Samarqand, Buxoro kabi shaharlar misolida) o‘rganilib, yashil jamoat hududlarini barqaror rivojlantirish bo‘yicha konseptual yondashuvlar ishlab chiqiladi.

Ekologik muvozanatni ta’minlash va inson salomatligi uchun qulay urbanistik muhit yaratishda yashil jamoat joylari tobora muhim omilga aylanmoqda. Mazkur tadqiqotda yashil maydonlarning — bog‘lar, xiyobonlar, ochiq parklar va yashil minor jamoat zonalarining — shaharlarning ekologik barqarorligiga qo‘shgan hissasi nazariy va amaliy jihatdan tahlil qilinadi.

Tadqiqotda “15 daqiqalik shahar” modeli asosida yashil jamoat joylarining funksional va ijtimoiy ahamiyati, ularning havo sifatini yaxshilash, issiqlik orollarini kamaytirish, bioxilma-xillikni qo‘llab-quvvatlash va aholining psixologik farovonligiga ijobiy ta’siri yoritiladi. Shuningdek, mahalliy urbanistik tajriba (Toshkent, Samarqand, Buxoro kabi shaharlar misolida) o‘rganilib, yashil jamoat hududlarini barqaror rivojlantirish bo‘yicha konseptual yondashuvlar ishlab chiqiladi.

DOI
PDF

References

Introducing the “15-minute city”: Sustainability, resilience and place identity in future post-pandemic cities. Smart Cities, 4(1), 93–111. https://doi.org/10.3390/smartcities4010006

3. Jacobs, J. (1961). The Death and Life of Great American Cities. New York: Random House.

4. Whyte, W. H. (1980). The Social Life of Small Urban Spaces. Project for Public Spaces.

5. OECD. (2021). 15-minute city: Reinventing urban life for a better future. OECD Regional Development Working Papers. https://www.oecd.org

6. Dovudov, M., & Xidirov, A. (2020). Zamonaviy shaharsozlikda ijtimoiy jamoat joylarining ahamiyati. TATI Ilmiy axborotnomasi, 3(17), 44–50.

7. Karimova, G. (2021). Ochiq jamoat joylarining urbanistik funksiyalari va dizayn yechimlari. TAQI Ilmiy to‘plami, 2(6), 29–35.