Abstract
Ushbu maqolada temir yo‘l transportida yo‘lovchi oqimlarini tashkil etish va rejalashtirish bo‘yicha xorijiy mamlakatlar tajribalari atroflicha tahlil qilinadi. Jahonning yetakchi davlatlari – Germaniya, Yaponiya, AQSh, Fransiya va Yevropa Ittifoqi a’zolari misolida temir yo‘l qatnovlarini boshqarishdagi zamonaviy yondashuvlar, axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining o‘rni, avtomatlashtirilgan chiptalar tizimi, sun’iy intellekt asosidagi monitoring vositalari, va intermodal integratsiya mexanizmlari yoritib beriladi. Har bir davlatda qo‘llanilayotgan usullar o‘zining logistika imkoniyatlari, aholining transportga bo‘lgan talabini qondirish mexanizmlari, va ekologik barqarorlikka bo‘lgan e’tibori bilan ajralib turadi. Maqolada, shuningdek, O‘zbekiston temir yo‘llarida xorijiy tajribalarni bosqichma-bosqich joriy etish, mavjud infratuzilmani modernizatsiya qilish va yo‘lovchi tashishni raqamlashtirish bo‘yicha tavsiyalar ham berilgan. Mazkur tahlil respublika transport tizimini takomillashtirishga qaratilgan ilmiy va amaliy asoslarni mustahkamlashga xizmat qiladi.
References
1) Germaniya temir yo‘l transporti tizimi va raqamli boshqaruv. (2020). Germaniya Transport Vazirligi.
2) Yaponiyaning Shinkansen tizimi: Yangi texnologiyalar va samaradorlik. (2019). Yaponiya Transport Innovatsiyalari Markazi.
3) Temir yo‘l transportining samaradorligi va ekologik barqarorligi. (2021). Fransiya Temir Yo‘llari, Parij.
4) AQShda temir yo‘l tizimining avtomatlashtirilgan boshqaruvi. (2022). AQSh Transport Departamenti.
5) O‘zbekiston temir yo‘l tizimida raqamli texnologiyalarni joriy etish: O‘zbekiston Respublikasi Temir Yo‘l Aksiyadorlik Jamiyati hisobotlari. (2023). O‘ztemiryo‘l.
6) Temir yo‘l transporti va yo‘lovchi oqimlarini boshqarish: Xorijiy tajribalar tahlili. (2021). Xalqaro Transport Tadqiqotlari Markazi.
7) Transport tizimlarida yuqori texnologiyalar va innovatsiyalar. (2022). O‘zbekiston Milliy Universiteti.
8) Temir yo‘l transporti: Kelajak va rivojlanish istiqbollari. (2020). Jahon Transport Assotsiatsiyasi.
9) Temir yo‘l transporti: Ekologik va iqtisodiy samaradorlikni oshirish. (2022). Transport va Ekologiya Tadqiqotlari.
10) Raqamli boshqaruv va avtomatlashtirilgan tizimlar temir yo‘l transportida. (2023). Transport Texnologiyalari Dergisi.